ಸರ್ಕಾರಿ ನೌಕರರು ಷೇರುಪೇಟೆ ವಹಿವಾಟು ನಡೆಸುವಂತಿಲ್ಲವಾ?

ಸಿವಿಲ್ ಸರ್ವಿಸ್ ಕಾನೂನು ಹೇಳೋದೇನು?

ಸಿವಿಲ್ ಸರ್ವಿಸಸ್ ನಿಯಮಗಳ ಪ್ರಕಾರ ಸರ್ಕಾರಿ ಉದ್ಯೋಗಿಗಳು ಸ್ಪೆಕ್ಯುಲೇಶನ್‌ನಲ್ಲಿ ತೊಡಗಬಾರದು. ಸರ್ಕಾರಿ ನೌಕರರು ತಾವಷ್ಟೇ ಅಲ್ಲ, ಬೇರೆ ವ್ಯಕ್ತಿಯ ಮೂಲಕವೂ ತಮ್ಮ ಷೇರು ವಹಿವಾಟು ನಡೆಸುವಂತಿಲ್ಲ ಎಂದು ಈ ನಿಯಮ ಹೇಳುತ್ತದೆ.

"ಯಾವುದೇ ಸರ್ಕಾರಿ ನೌಕರರು ತಾವೇ ಖುದ್ದಾಗಿ ಅಥವಾ ತನ್ನ ಪರವಾಗಿ ಇನ್ನೊಬ್ಬ ವ್ಯಕ್ತಿಯ ಮೂಲಕ ತನ್ನ ಕರ್ತವ್ಯ ಪಾಲನೆಗೆ ಪ್ರಭಾವ ತರುವಂತಹ ಯಾವುದೇ ಹೂಡಿಕೆ ಮಾಡಬಾರದು" ಎಂದು 1964ರ ಸೆಂಟ್ರಲ್ ಸಿವಿಲ್ ಸರ್ವಿಸ್ ಕಾನೂನು ಹೇಳುತ್ತದೆ.

ಈ ಕಾನೂನಿನ ರೂಲ್ ನಂಬರ್ 16ರ ಉಪನಿಮಯ (1) ಪ್ರಕಾರ ಸರ್ಕಾರಿ ನೌಕರರು ಯಾವುದೇ ಸ್ಟಾಕ್, ಷೇರು ಅಥವಾ ಇತರ ಹೂಡಿಕೆಗಳ ಸ್ಪೆಕ್ಯುಲೇಶನ್‌ನಲ್ಲಿ ತೊಡಗಲು ಅನುಮತಿ ಇರುವುದಿಲ್ಲ. ಈ ಉಪನಿಯಮದಲ್ಲಿ ಸ್ಪೆಕ್ಯುಲೇಶನ್ ಬಗ್ಗೆ ವಿವರಣೆ ನೀಡಲಾಗಿದೆ. ಷೇರು, ಸೆಕ್ಯೂರಿಟಿ ಅಥವಾ ಇತರ ಹೂಡಿಕೆಗಳನ್ನು ಬಾರಿ ಬಾರಿ ಖರೀದಿ ಅಥವಾ ಮಾರಾಟ ಮಾಡುವುದನ್ನು ಸ್ಪೆಕ್ಯುಲೇಶನ್ ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.

 ಷೇರುಪೇಟೆಯಲ್ಲಿ ಎಲ್‌ಐಸಿ ಮಿಂಚು; ಈಗ ಕೊಂಡರೆ ಲಾಭವಾ?

ಸರ್ಕಾರಿ ನೌಕರರು ಹೂಡಿಕೆ ಮಾಡಬಾರದಾ?

ಸರ್ಕಾರಿ ನೌಕರರು ಷೇರುಗಳ ಮೇಲೆ ಹೂಡಿಕೆಯೇ ಮಾಡಬಾರದಾ ಎಂಬ ಪ್ರಶ್ನೆ ಬರುತ್ತದೆ. ಸರ್ಕಾರಿ ನೌಕರರು ಷೇರುಪೇಟೆಯಲ್ಲಿ ಹೂಡಿಕೆ ಮಾಡಬಾರದು ಎಂದು ಎಲ್ಲಿಯೂ ನಿಯಮ ಇಲ್ಲ. ಆದರೆ, ಬಾರಿ ಬಾರಿ ಷೇರು ವಹಿವಾಟು ನಡೆಸಬಾರದು ಎಂಬ ನಿಯಮ ಇದೆ. ಸರ್ಕಾರಿ ನೌಕರರು ಷೇರುಪೇಟೆಯಲ್ಲಿ ಹೂಡಿಕೆ ಮಾಡಬೇಕೆಂದರೆ ಸ್ಟಾಕ್ ಬ್ರೋಕರ್‌ಗಳ ಮೂಲಕವೋ ಅಥವಾ ಕಾನೂನು ಸಮ್ಮತವಾಗಿ ಪರವಾನಿಗೆ ಪಡೆದಿರುವ ಇತರ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳ ಮೂಲಕವೋ ಆಗೊಮ್ಮೆ ಹೀಗೊಮ್ಮೆ ಹೂಡಿಕೆ ಮಾಡಲು ಅವಕಾಶ ಇದೆ ಎಂದು ತಜ್ಞರು ಹೇಳುತ್ತಾರೆ.

ಆದರೆ, 1964ರ ಸೆಂಟ್ರಲ್ ಸಿವಿಲ್ ಸರ್ವಿಸ್ ನಿಯಮದಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚು ಸ್ಪಷ್ಟತೆ ಇಲ್ಲ ಎಂಬ ಅನಿಸಿಕೆ ಇದೆ. ಸರ್ಕಾರಿ ನೌಕರರು ಬಾರಿ ಬಾರಿ ಷೇರುಗಳ ಮಾರಾಟ ಅಥವಾ ಖರೀದಿ ಮಾಡಬಾರದು ಎಂದು ನಿಯಮದಲ್ಲಿ ತಿಳಿಸಲಾಗಿದೆ. ಆದರೆ, ಎಷ್ಟು ಬಾರಿಗೊಮ್ಮೆ ವಹಿವಾಟು ನಡೆಸಬಾರದು ಎಂದು ನಿರ್ದಿಷ್ಟವಾಗಿ ತಿಳಿಸಿಲ್ಲ. ಈಗ ನಿತ್ಯ ಒಮ್ಮೆಯಾದರೂ ಷೇರು ವಹಿವಾಟು ನಡೆಸುವುದು, ಅಥವಾ ವಾರಕ್ಕೆ 2-3 ಬಾರಿ ವಹಿವಾಟು ನಡೆಸುವುದೋ, ಅಥವಾ ತಿಂಗಳಿಗೆ ಏಳೆಂಟು ಬಾರಿ ಷೇರು ವಹಿವಾಟು ನಡೆಸುವುದೋ ಹೀಗೆ ಒಂದು ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಶ್ರೇಣಿಯನ್ನು ನಿಯಮದಲ್ಲಿ ತಿಳಿಸಲಾಗಿಲ್ಲ. ಹೀಗಾಗಿ, ಈ ನಿಯಮವನ್ನು ಕಟ್ಟುನಿಟ್ಟಾಗಿ ಜಾರಿಗೆ ತರಲು ಸರ್ಕಾರದಿಂದ ಸಾಧ್ಯವಾಗುತ್ತಿಲ್ಲ.

ಏನಿದೆ ಶಿಕ್ಷೆ?

ಆದರೂ ಹಲವು ಸರ್ಕಾರಿ ನೌಕರರಿಗೆ ಈ ನಿಯಮ ಉಲ್ಲಂಘನೆಗೆ ನೋಟೀಸ್ ಬಂದಿದ್ದು ವ್ಯಾಜ್ಯಗಳಾಗಿ ಮಾರ್ಪಟ್ಟ ಪ್ರಕರಣಗಳಿವೆ. ಒಂದು ವೇಳೆ ಈ ನಿಯಮದ ಪ್ರಕಾರ ಸರ್ಕಾರಿ ನೌಕರರು ತಪ್ಪೆಸಗಿರುವುದು ಋಜುವಾತಾದಲ್ಲಿ ಕೆಲಸವನ್ನೇ ಕಳೆದುಕೊಳ್ಳುವ ಹಂತದವರೆಗೂ ಶಿಕ್ಷೆ ಇರುತ್ತದೆ.

ಒಂದು ವೇಳೆ, ಇಂಥ ಆರೋಪದಲ್ಲಿ ಕೆಲಸ ಕಳೆದುಕೊಂಡರೂ ಆ ನೌಕರನ ಪಿಂಚಣಿ ಇತ್ಯಾದಿ ನಿವೃತ್ತಿ ಸೌಲಭ್ಯಗಳನ್ನು ಹಿಂಪಡೆಯಲಾಗುವುದಿಲ್ಲ.